Ik zat in het vliegtuig

Ik weet het nog als de dag van gisteren, bijna 20 jaar geleden. Uit vele kandidaten was ik zojuist gepromoot tot Talent Development Manager voor Europa! Ik was op weg naar San Francisco om mijn nieuwe manager en het global team te ontmoeten.  

Ik zat in het vliegtuig en liep nog even door de zaken heen die ik had voorbereid, toen een hele beklemmende gedachte binnensloop. Een akelig stemmetje in mijn hoofd die zei: “Wanneer komen ze er eigenlijk achter dat jij dit helemaal niet kan? Wanneer val je door de mand?” Opeens voelde ik mij een soort van oplichtster, die deze job eigenlijk helemaal niet verdiende en alleen maar had gekregen door mijn bevlogenheid en mijn vaardigheden als ‘mensen mens’.

Zo snel als de gedachte was opgekomen, zo vlug duwde ik hem ook weer weg, maar het zaadje van deze gedachte was geplant.

Een bekend fenomeen

Pas jaren later durfde ik deze ervaring eens uit te wisselen met een goede vriend. Iemand die ik ook professioneel heel erg waardeer en die ik altijd heel slagvaardig en zeker vond. Ik was dan ook met stomheid geslagen dat hij de situatie wel herkende. Een recruiter had hem wel eens gezegd; Jij zou deze rol heel goed kunnen invullen, maar pas als jij dat zelf ook geloofd.  

Zo kwam ik tot de ontdekking dat deze gedachten en gevoelens een bekend fenomeen zijn en een naam heeft: ‘het bedrieger’ of ‘imposter Syndroom’. Mensen die last hebben van het imposter syndroom, leggen de lat genadeloos hoog voor zichzelf en onderschatten hun eigen prestaties. Hoe goed ze hun werk ook doen.

Een soort taboe

Dit is iets waar maar weinig over gesproken wordt op de werkvloer.  Wie wil immers erkennen dat hij zelf denkt een positie helemaal niet te verdienen, en zich een oplichter voelt? Het wordt zo een soort taboe. Wat heel erg jammer is want de gevolgen van deze gedachten zijn vaak groot…

Twee reacties

Meestal uit het zich in twee verschillende reacties: 

• De eerste is, je gaat steeds harder werken en  streven naar perfectie zonder genoegdoening wat kan leiden tot burn-out.
• Of je trekt je terug, neemt geen enkel risico en kleurt binnen de lijntjes wat kan leiden tot grote onzekerheid en twijfel aan jezelf. 

Hoe kun je er mee omgaan?

Herken jij jezelf hierin? Schaam je niet! Voel jezelf gesterkt in de gedachte dat vele anderen dit met je delen, en dat wanneer je deze gedachte hebt, je waarschijnlijk juist geen bedrieger bent! Erken je gevoelens, deel ze met mensen die je vertrouwt en ga ermee aan de slag.

Een paar tips

Hier zijn een paar tips om om te gaan met imposter syndroom.

• Maak een overzicht van projecten of activiteiten in je carrière waar je trots op bent. Wat heb je gedaan om die voor elkaar te krijgen? Welke krachten of vaardigheden heb je daarvoor gebruikt? Schrijf ze op! 
• Stuur een mailtje naar een aantal mensen in jouw omgeving (werk en privé) en vraag ze eens om 5 sterke punten van jou met je te delen. Dit kan soms ongemakkelijk voelen, geef aan dat je dit doet voor je eigen ontwikkeling en daarom hun input erg waardeert. 
• Laat de feedback die je hebt verzameld in punt 2 goed op je inwerken. Bekijk hoe je deze sterke kanten van jezelf nu inzet in je baan. Schrijf 5 acties op die je zou kunnen ondernemen om je sterke kanten nog beter in te zetten.
• Schrijf aan het eind van elke week een klein berichtje aan jezelf over een succes moment. Een goed gesprek met een collega, een deadline die je hebt gehaald, een taak die je hebt opgepakt, een document of presentatie, kortom iets waar voel jij je goed over voelde.
• Maak een overzicht van aspecten of vaardigheden in je baan waar je meer over wilt weten. Hoe belangrijk zijn ze echt voor je functioneren?  Geef ze een cijfer van 1 tot 5. Zitten er vieren en vijven bij? Kies er twee uit. Maak een plan hoe je deze aan gaat pakken. Maak een uur per week in je agenda vrij om aan dat plan te werken.